Żywienie mineralne zwierząt gospodarskich – wstęp

Prawidłowe żywienie zwierząt gospodarskich staje się najważniejszym elementem produkcji zwierzęcej gdyż to właśnie odpowiednio zbilansowana dawka pomaga w regulacji wszystkich procesów w organizmie zwierzęcia. Przede wszystkim ma istotny wpływ na zdrowie, rozwój i wzrost,  rozród oraz komfort życia hodowanych zwierząt. Zadbanie o stan zdrowia i jakość życia zwierzęcia hodowlanego jest niezwykle istotne ponieważ będzie ono oddziaływało na skład chemiczny oraz jakość końcowych produktów konsumpcyjnych takich jak jaja, mleko i mięso, co także przekłada się na nasze zdrowie jako konsumentów.

Optymalne żywienie zwierząt, prowadzi do prawidłowego wykorzystywania składników pokarmowych co niesie za sobą obniżenie kosztów produkcji oraz zmniejsza zanieczyszczenie środowiska. Produkcja zwierzęca ciągle rozwija się na wielu płaszczyznach (genetyka, fizjologia) w celu optymalizacji produkcji, której założeniem jest zwiększanie wydajności przy jednoczesnym zmniejszaniu kosztów. Pozwoli to uzyskać coraz lepszy wynik ekonomiczny przy zachowaniu odpowiedniego dobrostanu zwierząt.

Dążenie do osiągnięcia optymalnych wyników wymaga jednak ciągłego dokształcania się w wielu dziedzinach, gdyż przy tak wysoko postawionych celach produkcyjnych dużą rolę odgrywają niezauważalne na samym początku szczegóły będące w efekcie nieraz przyczyną niepowodzeń w pracy hodowlanej. Dlatego istotnym jest zwracanie uwagi na składniki mineralne, posiadające znaczenie pokarmowe.

W zależności od ilości danego pierwiastka w organizmach żywych, związki mineralne możemy podzielić na trzy grupy:

• Makroelementy: wapń (Ca), fosfor (P), sód (Na), potas (K), chlor (Cl), siarka (S), magnez (Mg)
• Mikroelementy: żelazo (Fe), miedź (Cu), mangan (Mn), cynk (Zn), kobalt (Co), jod (J), molibden (Mo), selen (Se), fluor (F), chrom (Cr)
• Pierwiastki śladowe: nikiel (Ni), krzem (Si), bor (Bo), wanad (V), cyna (Sn), glin (Al), ołów (Pb), lit (Li)

Pokrycie zapotrzebowania organizmu na składniki mineralne zależy od ich zawartości w paszach, rodzaju związków, w jakich są podawane, oraz od możliwości ich wykorzystywania i przyswajania. Niedobór ich w organizmie prowadzi bardzo szybko do zaburzeń w przebiegu procesów życiowych, ale i nadmiar niektórych z nich może oddziaływać toksycznie, co pociąga za sobą zaburzenia hormonalne oraz występowanie wielu stanów chorobowych. Znajdujące się w tkankach i płynach ustrojowych dorosłego zwierzęcia związki mineralne stanowią około 4% ciężaru jego ciała. Zwierzęta gospodarskie w układzie pokarmowym najczęściej  nie posiadają enzymów hydrolizujących sole kwasów organicznych, wiążących składniki mineralne a pierwiastki zawarte w paszach pochodzenia roślinnego, mają niską przyswajalność, poza sodem (Na) oraz potasem (K), nie przekracza ona 20-30%. Dlatego tak ważna jest suplementacja tych związków z zewnątrz oraz to w jakiej postaci będą one podawane…

Powyższa notatka jest wstępem do serii publikacji o żywieniu mineralnym w których szerzej omówione zostaną zagadnienia z zakresu żywienia mineralnego dla poszczególnych gatunków zwierząt (bydło, trzoda, drób) oraz formy mineralne i ich wpływ na przyswajalność mikro i makro elementów.

Cdn…

Grzegorz Lewczuk

Product Manager Animal Nutrition